Raporty
Wpływ budowy drogi wodnej E40, w tym stopnia wodnego Siarzewo, na ptaki, siedliska przyrodnicze oraz gatunki od wód zależne
Droga wodna E40 została uznana za jedno z 15 największych zagrożeń dla świata przyrody na świecie. Realizacja tego projektu może radykalnie zmienić warunki wodne na ogromnym obszarze, doprowadzić do uwolnienia dwutlenku węgla, negatywnie wpłynąć na obszary chronione i chronione ekosystemy. [1] Mimo świadomości fatalnych konsekwencji tego przedsięwzięcia polski rząd już niebawem planuje rozpocząć jego realizację od budowy stopnia wodnego w Siarzewie na Wiśle.
[1] William J. Sutherland et al. 2021. A 2021 Horizon Scan of Emerging Global Biological Conservation Issues. Trends in Ecology & Evolution, Volume 36, Issue 1. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S016953471930299X
Planowana droga wodna E40, a cele środowiskowe dla obszarów chronionych RDW
Tematem opracowania jest zestawienie celów środowiskowych dotyczących obszarów chronionych – ochrony obszarowej, ochrony siedlisk i gatunków, których osiągnięcie w wypadku realizacji drogi wodnej E40 będzie zagrożone.
Przeczytaj dokument „Planowana droga wodna E40, a cele środowiskowe dla obszarów chronionych RDW”
Planowana droga wodna E40, a jednolite części wód powierzchniowych
Jednolite części wód są podstawowymi jednostkami planistycznymi w gospodarce wodnej, zgodnie z transpozycją do polskiego systemu prawnego Ramowej Dyrektywy Wodnej. Na trasie przebiegu drogi wodnej E40 dokonano identyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych, w które budowa drogi wodnej E40 bezpośrednio by ingerowała. Przeprowadzono analizę JCWP pod kątem przypisanych im celów ekologicznych, a także, ogólnie – potencjalnej kolizji z celami dla obszarów chronionych, mając na uwadze, te które odnoszą się do ochrony organizmów wodnych tj. ochrony siedlisk i gatunków, a także tych przeznaczonych do ochrony gatunków wodnych o znaczeniu ekonomicznym.
Przeczytaj dokument „Planowana droga wodna E40, a jednolite części wód powierzchniowych”
Analiza wybranych możliwych oddziaływań potencjalnego rozwoju Międzynarodowej Drogi Wodnej E40 na warunki hydrologiczne i środowiskowe sąsiadujących rzek i mokradeł – odcinek między granicą polsko-białoruską a Wisłą
W raporcie poddano ocenie wybrane aspekty hydrologiczne i środowiskowe ewentualnej budowy międzynarodowej drogi wodnej E40 (E40 IWW). Przeanalizowane zostały niektóre elementy Studium wykonalności drogi wodnej E40 w trzech wariantach na terytorium Polski. Warianty te zakładają potrzebę wybudowania kanałów żeglownych w zlewniach Wisły i Bugu. Autorzy raportu poddali ocenie założenia Studium wykonalności i sformułowali pewne wnioski.
Przeczytaj dokument: Streszczenie raportu
E40 waterway: impacts on protected areas in Poland, Belarus and Ukraine
Budowa drogi wodnej E40 będzie miała ogromny negatywny wpływ na obszary chronione, gatunki oraz siedliska w Polsce, Ukrainie i Białorusi. Przez sam wzgląd na skalę oddziaływania na przyrodę, projekt budowy drogi wodnej E40 powinien zostać porzucony.
Droga wodna E40 będzie miała bezpośrednie i pośrednie negatywne oddziaływanie na 193 obszary chronione prawem międzynarodowym oraz 139 obszarów chronionych prawem krajowym. Wpływ ten będzie znaczący na poziomie europejskim, a realizacja inwestycji leży w całkowitej sprzeczności z międzynarodowymi i europejskimi zobowiązaniami w zakresie różnorodności biologicznej, w tym wynikającymi z Konwencji o różnorodności biologicznej, Konwencji Ramsarskiej i Berneńskiej. W Polsce zostaną także złamane zapisy Unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności
Przeczytaj dokument „E40 waterway: impacts on protected areas in Poland, Belarus and Ukraine”
Analysis of selected possible impacts of potential E40 Inland Waterway development in Belarus and Ukraine on hydrological and environmental conditions of neighbouring rivers and wetlands
W studium wykonalności z 2015 r. opisane zostały trzy możliwe warianty budowy nowego kanału w Polsce w ramach projektowania drogi wodnej E40. Warianty te zakładają potrzebę wybudowania kanałów żeglownych w zlewniach Wisły i Bugu.
W raporcie wykazano, że chwilowe zapotrzebowanie na wodę w kanałach w wariantach 1, 2 i 3 wynosi odpowiednio 13,69 m3 /s, 12,45 m3 /s i 10,96 m3 /s. Około 97% tego zapotrzebowania wiąże się ze śluzowaniem. W raporcie ustalono, że zasoby wodne rzek Wieprz, Tyśmienica, Bystrzyca i Wilga są niewystarczające, by umożliwić funkcjonowanie kanałów. Autorzy wykazują, że wykorzystanie wody z Bugu w którymkolwiek z wariantów funkcjonowania kanałów spowoduje spadek częstotliwości wylewów rzeki średnio o 17,5% oraz wzrost częstotliwości susz o 172%.
European Amazonia. Nature-based tourism development scenario for Polesia
Polesie to naturalne krajobrazy, rozlewiska rzek, największe mokradła w Europie, bogate tradycje i dziedzictwo kulturowe, niezliczona liczba gatunków roślin i zwierząt, unikalnych lasów zalewowych, łąk i trzęsawisk. Ekspertyza scenariuszy rozwoju turystyki przyrodniczej wykazała ogromny potencjał rozwoju zrównoważonej turystyki przyrodniczej na Polesiu. Raport przygotowany przez międzynarodowy zespół przedstawia możliwe scenariusze rozwoju turystyki na obszarze Polesia – Amazonii Europy
Przeczytaj dokument „European Amazonia. Nature-based tourism development scenario for Polesia”
Economic assessment of reconstruction plans for the inland waterway E40
Ekspertyza ekonomiczna ujawnia, że budowa drogi wodnej E40 będzie wiązała się ogromnymi nakładami, dużym ryzykiem inwestycyjnym oraz negatywnymi konsekwencjami dla środowiska. W Polsce i w Białorusi problemy mogą być na tyle poważne, że droga wodna E40 może być w ogóle nieopłacalna. Tylko odcinek drogi wodnej E40 poniżej Kijowa w Ukrainie może mieć rzeczywisty sens ekonomiczny. Zdaniem ekspertów, rządy i inwestorzy powinni uznać, że śródlądowa droga wodna E40 w Polsce, w Białorusi i w Ukrainie ma znikomy potencjał gospodarczy. Tym samym powinni skupić się na strategicznym rozwoju połączeń drogowych i kolejowych.
Przeczytaj dokument „Economic assessment of reconstruction plans for the inland waterway E40″
Cost-benefit analysis of the E40 waterway in Poland
Analiza kosztów i korzyści budowy drogi wodnej E40 w Polsce. Analiza ukazuje długoterminowe straty liczone w miliardach euro, które miałyby wynikać z budowy kluczowej części proponowanej drogi wodnej, biegnącej z Gdańska (Wisłą po Dęblin) do Brześcia w Białorusi. Raport podsumowuje, że budowa około 700-kilometrowego polskiego odcinka drogi wodnej jest zbyt kosztowna, aby była ekonomicznie uzasadniona. Stwierdzono również, że żegluga będzie konkurować z ekologicznym transportem kolejowym, powodując duże szkody w środowisku.
Przeczytaj dokument „Cost-benefit analysis of the E40 waterway in Poland”